Bộ Tư pháp đã công bố hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Một trong những điểm đáng chú ý là quy định về hỗ trợ đất đai, nhà ở và ưu đãi thuế cho doanh nghiệp.
- Đối tượng doanh nghiệp được hỗ trợ
Theo dự thảo, các nhóm doanh nghiệp sau đây sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ:
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa.
- Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ.
- Doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo, được công nhận bởi cơ quan có thẩm quyền theo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.
Ngoài ra, tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, đổi mới sáng tạo và công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo cũng nằm trong nhóm được hưởng ưu đãi.
- Chính sách hỗ trợ thuê nhà, đất
Các doanh nghiệp thuộc diện ưu tiên sẽ được hỗ trợ tiếp cận và thuê tài sản công (nhà, đất) theo nguyên tắc công khai, minh bạch, đúng pháp luật và đúng đối tượng.
Các hình thức hỗ trợ gồm:
- Cho thuê nhà theo phương thức niêm yết giá (Điều 14 Nghị định 108/2024).
- Giảm tiền thuê nhà theo quy định tại khoản 2 Điều 16 Nghị định 108/2024.
- Giảm tiền thuê nhà khi tổ chức quản lý nhà ở địa phương được giảm tiền thuê đất theo quy định của cơ quan có thẩm quyền (khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai 2024).
Trong trường hợp có nhiều doanh nghiệp đăng ký thuê, việc lựa chọn sẽ tuân theo cơ chế:
- Chỉ một doanh nghiệp đăng ký → doanh nghiệp đó được thuê.
- Nhiều doanh nghiệp đăng ký, trong đó có đối tượng ưu tiên → đối tượng ưu tiên được thuê.
- Nhiều đối tượng ưu tiên cùng đăng ký → thực hiện bốc thăm để xác định quyền thuê.
Về hỗ trợ đất đai, UBND cấp tỉnh sẽ ban hành mức hỗ trợ tiền thuê đất, thuê lại đất tại:
- Khu công nghiệp.
- Cụm công nghiệp.
- Vườn ươm công nghệ.
Mức hỗ trợ giảm tiền thuê đất, thuê lại đất tối thiểu 30% so với hợp đồng ký với chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp.
- Ưu đãi về thuế
Dự thảo Nghị định đưa ra nhiều ưu đãi thuế đáng kể cho doanh nghiệp:
- a) Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
- Miễn thuế TNDN trong 2 năm.
- Giảm 50% thuế TNDN trong 4 năm tiếp theo.
- Thời gian miễn, giảm thuế được tính liên tục kể từ năm đầu tiên có thu nhập chịu thuế.
- Nếu trong 3 năm đầu không có thu nhập chịu thuế → ưu đãi tính từ năm thứ 4 kể từ khi phát sinh doanh thu.
- Doanh nghiệp phải hạch toán riêng phần thu nhập được ưu đãi.
- b) Thu nhập từ chuyển nhượng vốn vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
- Được miễn thuế TNDN đối với khoản thu nhập từ:
- Chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp, quyền mua cổ phần, quyền mua phần vốn góp.
- Bán toàn bộ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (trừ công ty đại chúng theo Luật Chứng khoán).
- Lưu ý: Nếu việc chuyển nhượng gắn với bất động sản thì vẫn phải nộp thuế TNDN theo quy định về chuyển nhượng bất động sản.
- c) Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành lập mới
- Miễn thuế TNDN trong 3 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.
- Không áp dụng cho doanh nghiệp thành lập mới do sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chuyển đổi.
- Không áp dụng cho trường hợp người đại diện theo pháp luật hoặc thành viên góp vốn lớn nhất đã tham gia doanh nghiệp khác trong vòng 12 tháng trước khi thành lập doanh nghiệp mới.
- Ý nghĩa của chính sách
Những quy định này cho thấy chính sách hỗ trợ mạnh mẽ từ Nhà nước đối với:
- Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
- Doanh nghiệp vừa và nhỏ – lực lượng chiếm đa số trong nền kinh tế.
- Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ – đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng.
Qua đó, Nhà nước kỳ vọng thúc đẩy môi trường đầu tư minh bạch, công bằng, cạnh tranh, đồng thời khuyến khích đổi mới sáng tạo và phát triển khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế.