Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đối với Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 63/2019/NĐ-CP ngày 11/7/2019 của Chính phủ (được sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 102/2021/NĐ-CP) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: quản lý, sử dụng tài sản công; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; dự trữ quốc gia; kho bạc nhà nước.
- Tính chất cấp thiết cần sửa đổi
Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị định số 63/2019/NĐ-CP và Nghị định số 102/2021/NĐ-CP, đã phát sinh một số vướng mắc:
- Quy định chưa phù hợp với pháp luật mới: Nhiều nội dung không còn tương thích với các luật được ban hành, sửa đổi, bổ sung thời gian gần đây như: Luật Đấu thầu 2024, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Xử lý vi phạm hành chính số 56/2024/QH15, Luật Thanh tra 2025, Luật Quản lý thuế, Luật Dự trữ quốc gia, cùng nhiều luật thuế và nghị định liên quan khác.
- Thẩm quyền xử phạt chưa thống nhất: Một số chức danh được quy định có thẩm quyền xử phạt trong Nghị định 63/2019/NĐ-CP không còn phù hợp với quy định mới của Luật Xử lý vi phạm hành chính và Luật Thanh tra 2025.
- Căn cứ xác định mức phạt chưa rõ ràng: Nghị định hiện hành quy định lấy “giá trị tài sản” làm căn cứ xử phạt nhưng chưa làm rõ theo nguyên giá, giá trị còn lại hay giá trị đánh giá lại, gây khó khăn khi áp dụng.
- Thiếu quy định về xác định số lợi bất hợp pháp: Hiện chưa có cơ sở pháp lý để tính toán, buộc đối tượng vi phạm nộp lại khoản lợi bất hợp pháp trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công.
- Nội dung sửa đổi, bổ sung dự kiến
Dự thảo Nghị định sửa đổi tập trung vào các nhóm nội dung chính sau:
(i) Về nguyên tắc xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả
- Bổ sung nguyên tắc xác định số lợi bất hợp pháp do vi phạm hành chính gây ra.
- Sửa đổi các biện pháp khắc phục hậu quả cho phù hợp với từng hành vi vi phạm và thống nhất với Luật Xử lý vi phạm hành chính.
(ii) Về các hành vi vi phạm cụ thể
- Mua sắm tài sản công: Bổ sung quy định về cách xác định phần giá trị vượt tiêu chuẩn, định mức để làm căn cứ xử phạt.
- Tặng cho, xử lý, chuyển giao tài sản công: Sửa đổi Điều 10, Điều 15, Điều 16 và bổ sung Điều 15a về hành vi vi phạm khi chuyển giao tài sản công về địa phương quản lý.
- Khai thác, sử dụng tài sản công: Bổ sung Điều 8a về hành vi chậm thi hành quyết định giao tài sản công; Điều 13a về vi phạm trong khai thác tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị.
- Tài sản kết cấu hạ tầng: Bổ sung Điều 24a và 24b về hành vi vi phạm trong giao và trực tiếp tổ chức khai thác.
- Bảo dưỡng, sửa chữa tài sản công: Sửa đổi, bổ sung Điều 14 về hành vi không thực hiện nghĩa vụ bảo dưỡng, sửa chữa tài sản theo quy định.
- Tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân: Sửa đổi, bổ sung Điều 22 về xử lý hành vi vi phạm liên quan đến tài sản này.
(iii) Về thẩm quyền xử phạt
- Sửa đổi khoản 1 Điều 29 và Điều 30 để phù hợp với quy định mới về thẩm quyền xử phạt của Chủ tịch UBND các cấp, Thanh tra viên, Trưởng đoàn thanh tra/kiểm tra, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Giám đốc Sở và các chức danh khác theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và Luật Thanh tra 2025.
Dự thảo Nghị định được kỳ vọng sẽ:
- Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các luật chuyên ngành và các quy định pháp luật mới ban hành.
- Khắc phục khoảng trống pháp lý về căn cứ xử phạt, cách xác định giá trị tài sản, số lợi bất hợp pháp.
- Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công; hạn chế tình trạng lãng phí, thất thoát.
- Xác định rõ thẩm quyền xử phạt, tạo cơ sở pháp lý minh bạch, thống nhất cho các cơ quan có thẩm quyền.