Ngày 03/10/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 256/2025/NĐ-CP quy định chi tiết việc thực hiện dự án đầu tư theo hợp đồng Xây dựng – Chuyển giao (BT). Đây được xem là văn bản pháp lý quan trọng, khơi thông cơ chế hợp tác công – tư (PPP) sau nhiều năm gián đoạn.
Phóng viên đã có cuộc trao đổi với Luật sư Nguyễn Hồng Chung – Chuyên gia chính sách đầu tư, Tổng điều hành DVL Lawfirm để làm rõ hơn những điểm mới và tác động của Nghị định này.
PV: Thưa Luật sư, ông đánh giá thế nào về ý nghĩa của Nghị định 256/2025/NĐ-CP vừa được ban hành?
Luật sư Nguyễn Hồng Chung: Nghị định 256/2025/NĐ-CP – Bước ngoặt mới cho hợp đồng BT và hợp tác công – tư minh bạch, hiệu quả
Nghị định 256/2025/NĐ-CP là bước đi rất đáng chú ý trong tiến trình hoàn thiện khung pháp lý về đầu tư hạ tầng tại Việt Nam.
Sau một thời gian dài tạm dừng các dự án BT để rà soát, Chính phủ đã ban hành nghị định này với mục tiêu tái khởi động mô hình BT, nhưng trên nền tảng minh bạch, chặt chẽ và có kiểm soát hơn.
Điểm quan trọng là nghị định đã xác định rõ phạm vi áp dụng, quy trình từ lập dự án – lựa chọn nhà đầu tư – ký hợp đồng – đến chuyển giao công trình, đồng thời siết chặt cơ chế giám sát và nghiệm thu tài sản công.
Điều này giúp hạn chế các rủi ro từng xảy ra trong giai đoạn trước, bảo đảm quyền lợi của Nhà nước và trách nhiệm của nhà đầu tư.
PV: So với các quy định trước, Nghị định này có những điểm mới đáng chú ý nào, thưa ông?
Luật sư Nguyễn Hồng Chung: Tôi cho rằng có ba nhóm điểm mới nổi bật:
Thứ nhất, về quy trình, Nghị định quy định chi tiết từng bước triển khai dự án BT, đồng thời cho phép một số thủ tục kỹ thuật được thực hiện song song để rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư.
Thứ hai, về lựa chọn nhà đầu tư, nghị định mở rộng bốn hình thức gồm: đấu thầu rộng rãi, đàm phán cạnh tranh, chỉ định nhà đầu tư và lựa chọn đặc biệt.
Tuy nhiên, việc chỉ định chỉ được áp dụng trong trường hợp cấp bách hoặc dự án quan trọng quốc gia, đồng thời gắn với các tiêu chí năng lực và trách nhiệm tài chính rõ ràng, tránh lợi ích nhóm.
Thứ ba, về chuyển giao công trình, nghị định quy định chặt chẽ thời hạn 30 ngày để cơ quan nhà nước giám định chất lượng và lập biên bản tiếp nhận; đồng thời yêu cầu kế hoạch chuyển giao phải được chuẩn bị trước 90 ngày.
Đây là điểm mới rất đáng hoan nghênh vì đảm bảo tài sản công được bàn giao đúng chất lượng và đúng quy trình.
PV: Theo ông, nghị định này sẽ tác động thế nào đến các nhà đầu tư và cơ quan quản lý dự án BT trong thời gian tới?
Luật sư Nguyễn Hồng Chung:
Nghị định này mở ra cơ hội nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao hơn.
Nhà đầu tư sẽ phải chuyên nghiệp hơn trong việc chuẩn bị hồ sơ, dự toán và chứng minh năng lực thực hiện.
Còn cơ quan quản lý nhà nước phải nâng cao năng lực thẩm định, giám sát và chịu trách nhiệm về chất lượng công trình khi chuyển giao.
Ở góc độ thị trường, Nghị định 256/2025/NĐ-CP có thể tái kích hoạt nguồn vốn tư nhân tham gia phát triển hạ tầng giao thông, đô thị, xử lý môi trường, trong khi ngân sách nhà nước đang chịu nhiều áp lực.
Tuy nhiên, điểm khác biệt lần này là Nhà nước không còn “trao đất để đổi hạ tầng” một cách thiếu kiểm soát, mà sẽ định giá, đấu giá và giám sát chặt chẽ toàn bộ quy trình thanh toán bằng quỹ đất hoặc vốn công.
PV: Dưới góc nhìn của một luật sư – doanh nhân, ông có khuyến nghị gì cho các nhà đầu tư khi triển khai dự án BT theo Nghị định mới?
Luật sư Nguyễn Hồng Chung:
Tôi cho rằng các nhà đầu tư cần xem dự án BT như một hoạt động đầu tư có điều kiện đặc thù, không chỉ tuân thủ pháp luật PPP mà còn liên quan tới Luật Đất đai 2024, Luật Đầu tư 2024, Luật Xây dựng, và Luật Quản lý tài sản công.
Do đó, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ chiến lược pháp lý tổng thể ngay từ giai đoạn tiền khả thi.
Đồng thời, các bên nên chủ động thuê tư vấn pháp lý chuyên nghiệp để đồng hành trong suốt vòng đời dự án – từ đàm phán hợp đồng đến chuyển giao công trình.
Nếu làm đúng quy trình và minh bạch, Nghị định 256/2025/NĐ-CP sẽ trở thành cơ hội lớn cho các doanh nghiệp đầu tư hạ tầng trong thập kỷ tới.
Xin cảm ơn Luật sư về những chia sẻ rất cụ thể và sâu sắc.
🟩 DVL Lawfirm – đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu trong lĩnh vực PPP, BT và đầu tư hạ tầng.
Chúng tôi đồng hành cùng nhà đầu tư, cơ quan quản lý và doanh nghiệp phát triển hạ tầng trong việc xây dựng hồ sơ pháp lý, đàm phán hợp đồng và triển khai dự án theo quy định pháp luật mới nhất.