Ngày 08/10/2025, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã ký ban hành Nghị định số 257/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết việc thực hiện dự án áp dụng loại hợp đồng Xây dựng – Chuyển giao (BT).
Nghị định này là bước cụ thể hóa các quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), đặc biệt là đối với quy trình lập, thẩm định và quyết định chủ trương đầu tư các dự án BT – một loại hình đầu tư được doanh nghiệp và cơ quan nhà nước cùng quan tâm.
🏗️ I. Căn cứ pháp lý và phạm vi điều chỉnh
Nghị định 257/2025/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết việc triển khai các dự án BT (Build – Transfer), trong đó quy định cụ thể về:
- Lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, và
- Thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án BT thanh toán bằng quỹ đất, ngân sách nhà nước, hoặc kết hợp cả hai hình thức.
🧭 II. Trình tự lập, thẩm định và quyết định chủ trương đầu tư dự án BT
(1) Dự án BT thuộc thẩm quyền của Quốc hội
Trình tự, thủ tục lập và thẩm định được thực hiện theo:
- Điều 13, 14 của Luật Đầu tư theo phương thức PPP; và
- Các quy định của Chính phủ về dự án quan trọng quốc gia.
(2) Dự án BT thuộc thẩm quyền của Chính phủ hoặc UBND cấp tỉnh
Thực hiện theo quy định chi tiết thi hành Luật PPP, bảo đảm thống nhất trong quá trình thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư.
🧾 III. Nội dung Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư
Tùy theo phương thức thanh toán, nội dung báo cáo được quy định như sau:
a) Đối với dự án BT thanh toán bằng quỹ đất
Báo cáo gồm các nội dung cơ bản:
- Sự cần thiết đầu tư, lợi thế đầu tư theo phương thức PPP, loại hợp đồng BT;
- Mục tiêu, quy mô, địa điểm, tiến độ xây dựng công trình BT;
- Nhu cầu sử dụng đất (không bao gồm đất dự kiến thanh toán cho nhà đầu tư);
- Phương án thiết kế sơ bộ, phương án kỹ thuật, công nghệ;
- Sơ bộ tổng mức đầu tư và hiệu quả kinh tế – xã hội;
- Dự kiến phương thức thanh toán, xác định vị trí, diện tích, giá trị quỹ đất dự kiến thanh toán.
b) Đối với dự án BT thanh toán bằng ngân sách nhà nước
Ngoài các nội dung tương tự như trên, báo cáo cần:
- Xác định nguồn vốn, phương thức và giá trị thanh toán từ ngân sách;
- Làm rõ vị trí, diện tích quỹ đất hoặc tài sản công dự kiến đấu giá, trong trường hợp thanh toán từ nguồn thu sau đấu giá.
c) Đối với dự án BT kết hợp hai hình thức thanh toán
Cơ quan có thẩm quyền cần xác định rõ từng hạng mục thanh toán bằng quỹ đất và bằng ngân sách, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong cơ chế thanh toán.
🧮 IV. Nội dung thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư
Công tác thẩm định tập trung vào 6 nhóm nội dung chính:
- Điều kiện lựa chọn dự án đầu tư theo phương thức PPP;
- Căn cứ lập báo cáo theo quy định của Chính phủ;
- Yêu cầu kỹ thuật, công nghệ, tiêu chuẩn chất lượng công trình;
- Sơ bộ tổng mức đầu tư được xác định theo quy định của pháp luật về xây dựng;
- Phương thức thanh toán từ ngân sách nhà nước – xác định nguồn vốn, khả năng cân đối vốn;
- Phương thức thanh toán bằng quỹ đất – xác định vị trí, diện tích, giá trị quỹ đất dự kiến thanh toán.
📘 V. Nội dung của Quyết định chủ trương đầu tư dự án BT
Quyết định chủ trương đầu tư cần thể hiện đầy đủ các thông tin chủ yếu:
- Tên dự án, cơ quan có thẩm quyền, nhà đầu tư đề xuất;
- Mục tiêu, quy mô, địa điểm, tiến độ xây dựng, thời hạn hợp đồng BT;
- Sơ bộ tổng mức đầu tư;
- Loại hợp đồng BT và phương thức thanh toán tương ứng.
🏛️ VI. Dự án BT liên quan đến nhiều địa phương
Nếu công trình BT thực hiện tại hai hoặc nhiều tỉnh, thành phố, các UBND cấp tỉnh liên quan phải:
- Trao đổi, thống nhất phương án đầu tư, quy mô, địa điểm, hình thức thanh toán;
- Phân định rõ trách nhiệm từng địa phương về bồi thường, tái định cư, bố trí ngân sách hoặc quỹ đất thanh toán;
- Báo cáo Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trước khi trình cơ quan có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư.
⚖️ VII. Ý nghĩa
Việc ban hành Nghị định 257/2025/NĐ-CP giúp:
- Tăng tính minh bạch và kiểm soát chặt chẽ trong lựa chọn và triển khai dự án BT;
- Hạn chế tình trạng định giá quỹ đất không sát giá thị trường hoặc sử dụng đất không đúng mục đích;
- Bảo đảm cân đối lợi ích giữa Nhà nước và nhà đầu tư tư nhân, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực công.
👉 Các doanh nghiệp, nhà đầu tư và cơ quan nhà nước cần nắm rõ quy trình lập – thẩm định – phê duyệt dự án BT theo Nghị định này, đặc biệt là các yêu cầu về hồ sơ, phương án thanh toán, xác định giá trị quỹ đất và nguồn vốn thanh toán.