Sáng ngày 9/9/2025, Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị Phổ biến nội dung phân cấp thẩm quyền quản lý nội ngành trong các lĩnh vực then chốt gồm: quản lý ngân sách, tài sản công, đầu tư xây dựng, ứng dụng công nghệ thông tin, cùng công tác kiểm tra, giám sát và kiểm toán nội bộ. Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm tham dự và trực tiếp chỉ đạo hội nghị.
- Phân cấp gắn liền với kiểm tra, giám sát
Hội nghị diễn ra trong bối cảnh ngành Tài chính đang quyết tâm thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về “đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng cường hậu kiểm”. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước bằng cách giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các cơ quan cấp dưới và địa phương. Song song với đó, Bộ Tài chính nhấn mạnh việc tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để kiểm soát quyền lực, phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực và lãng phí.
Trong thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành nhiều văn bản quan trọng cụ thể hóa chủ trương này, nổi bật là:
- Thông tư số 66/2025/TT-BTC (ngày 1/7/2025) quy định về phân cấp thẩm quyền quản lý của Bộ trưởng Bộ Tài chính trong lĩnh vực ngân sách, tài sản công, đầu tư xây dựng, ứng dụng CNTT;
- Quy chế Kiểm tra, giám sát nội bộ ban hành kèm theo Quyết định số 2000/QĐ-BTC (ngày 11/6/2025);
- Quy chế Kiểm toán nội bộ ban hành kèm theo Quyết định số 1779/QĐ-BTC (ngày 15/5/2025).
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm đề nghị các báo cáo viên tập trung trình bày ngắn gọn, đi thẳng vào những điểm trọng tâm của 3 văn bản trên. Đồng thời, dành nhiều thời gian để thảo luận, giải đáp khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; những vấn đề vượt thẩm quyền sẽ được tổng hợp, báo cáo Lãnh đạo Bộ xem xét.
Thứ trưởng cũng cho biết thêm, sau hội nghị tại Hà Nội, Bộ Tài chính sẽ tổ chức thêm một hội nghị tương tự tại TP. Hồ Chí Minh, nhằm phổ biến sâu rộng, nâng cao năng lực cho toàn ngành, đáp ứng yêu cầu công việc trong bối cảnh mới.
- Thống nhất nhận thức và hành động
Tại hội nghị, đại diện Vụ Pháp chế đã trình bày những nội dung cốt lõi của Thông tư 66/2025/TT-BTC. Văn bản này được xây dựng theo hướng:
- Phân cấp tối đa thẩm quyền từ Bộ trưởng cho các đơn vị trực thuộc để nâng cao tính chủ động, trách nhiệm;
- Cải cách thủ tục hành chính theo hướng thông thoáng, lược bỏ các bước báo cáo, xin ý kiến không cần thiết;
- Song song với phân quyền, tăng cường cơ chế theo dõi, kiểm tra việc thực hiện.
Trong quản lý ngân sách, Thông tư trao thẩm quyền cho thủ trưởng đơn vị dự toán cấp 2 được phân bổ, giao và điều chỉnh dự toán; phê duyệt nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp cơ sở; phê duyệt các nhiệm vụ tài chính trong phạm vi quyền hạn.
Trong quản lý đầu tư xây dựng, cục trưởng cục loại I có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, điều chỉnh hoặc dừng các dự án nhóm B, nhóm C sử dụng vốn đầu tư công; phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành; phê duyệt nhiệm vụ sửa chữa, cải tạo công trình có tổng mức không quá 20 tỷ đồng.
- Kiểm tra, giám sát, kiểm toán nội bộ – bảo đảm minh bạch, hiệu quả
Bên cạnh phân cấp, công tác kiểm tra, giám sát và kiểm toán nội bộ được Bộ Tài chính xác định là khâu trọng yếu.
Theo đại diện Cục Kế hoạch – Tài chính, mục tiêu của hoạt động này là:
- Đánh giá hiệu lực, hiệu quả và tính phù hợp của các chính sách, cơ chế quản lý hiện hành;
- Nâng cao trách nhiệm tuân thủ pháp luật trong quản lý tài chính, tài sản, đầu tư và CNTT;
- Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Hình thức kiểm tra được triển khai linh hoạt: định kỳ, đột xuất hoặc theo kế hoạch đã phê duyệt. Giám sát được thực hiện trực tiếp hoặc gián tiếp, trong đó chú trọng giám sát gián tiếp; khi phát hiện dấu hiệu vi phạm, sẽ áp dụng giám sát trực tiếp hoặc tiến hành kiểm tra tại chỗ.
Hoạt động kiểm tra, giám sát không chỉ nhằm phát hiện và xử lý vi phạm, mà còn để rút kinh nghiệm, khắc phục tồn tại, kiến nghị sửa đổi chính sách, bảo đảm hệ thống quản lý tài chính công ngày càng chặt chẽ và hiệu quả.
- Tạo chuyển biến thực chất trong quản lý ngành Tài chính
Hội nghị ngày 9/9 đã dành phần lớn thời gian cho thảo luận, giải đáp những vướng mắc phát sinh từ thực tiễn triển khai, đặc biệt trong các lĩnh vực: ngân sách, tài sản công, đầu tư xây dựng và CNTT.
Với tinh thần thẳng thắn, cầu thị, nhiều nội dung quan trọng đã được phân tích, tháo gỡ. Đây chính là tiền đề để thống nhất nhận thức, hành động, góp phần tạo chuyển biến thực chất trong công tác quản lý của Bộ Tài chính.
Có thể khẳng định, việc ban hành và triển khai đồng bộ các quy định về phân cấp, kiểm tra, kiểm toán nội bộ không chỉ giúp tăng tính tự chủ, trách nhiệm cho các đơn vị, mà còn bảo đảm kiểm soát quyền lực, nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công. Qua đó, xây dựng ngành Tài chính hiện đại, minh bạch, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.