Để khuyến khích phát triển khoa học công nghệ, tỷ trọng điểm kỹ thuật được nâng lên tối đa 60% khi xây dựng hồ sơ mời thầu (HSMT) các gói thầu có yêu cầu sử dụng công nghệ hoặc sản phẩm thuộc Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển, Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển, Danh mục công nghệ chiến lược theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, pháp luật về công nghệ cao.
Đây là một trong những nội dung mới nổi bật của Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu vừa được Bộ Tài chính trình Chính phủ.
Bộ Tài chính cho biết, Dự thảo Nghị định (các Điều 26, 37, 38 và 63) quy định theo hướng đối với gói thầu xây lắp, EC (thiết kế và xây lắp), tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật của phần xây lắp được đưa ra yêu cầu về nhãn hiệu cho nguyên nhiên vật liệu, vật tư và các yếu tố đầu vào khác theo nhóm nhãn hiệu. Trong quá trình xây dựng HSMT cho phép áp dụng phương pháp dựa trên kỹ thuật đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có yêu cầu sử dụng công nghệ hoặc sản phẩm thuộc Danh mục công nghệ chiến lược theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, pháp luật về công nghệ cao. HSMT được nâng tỷ trọng điểm về kỹ thuật lên tối đa 60% đối với các gói thầu quy định khoản 1a Điều 31 của Luật Đấu thầu để lựa chọn được nhà thầu có công nghệ tốt với chi phí hợp lý nhất.
Dự thảo Nghị định cũng cho phép chủ đầu tư được quyết định chọn một hoặc một số tiêu chí để đánh giá về năng lực, kinh nghiệm trong HSMT như: nhân sự, thiết bị đối với gói thầu xây lắp; hợp đồng tương tự đối với gói thầu cung cấp hàng hóa, dịch vụ phi tư vấn… Đối với gói thầu xây lắp, EC, PC (gói thầu hỗn hợp gồm xây lắp công trình và cung cấp hàng hóa, thiết bị), nội dung về nhân sự chủ chốt, thiết bị chủ yếu chỉ đánh giá với nhà thầu xếp thứ nhất; khi dự thầu, nhà thầu phải cam kết trong đơn dự thầu đáp ứng yêu cầu về nhân sự chủ chốt, thiết bị chủ yếu theo yêu cầu của HSMT. Đồng thời, nhằm hạn chế việc thông thầu giữa nhà thầu xếp thứ nhất và nhà thầu xếp thứ hai, Dự thảo Nghị định bổ sung chế tài theo hướng quy định trường hợp nhà thầu không thực hiện theo đúng cam kết trong đơn dự thầu thì sẽ bị loại và đánh giá về uy tín, khóa tài khoản trong vòng 3 tháng kể từ ngày chủ đầu tư công khai tên nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Để khuyến khích phát triển khoa học công nghệ, ưu tiên nhà thầu áp dụng khoa học công nghệ khi dự thầu, Dự thảo Nghị định đã bổ sung nhiều quy định ưu đãi trong đấu thầu đối với nhà thầu là doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Theo đó, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo không phải đáp ứng yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm trong thời hạn 5 năm kể từ khi thành lập, không phải đáp ứng yêu cầu về bảo đảm cạnh tranh trong nội dung đánh giá về tư cách hợp lệ. Đặc biệt, Dự thảo Nghị định quy định, hàng hóa là sản phẩm công nghệ cao thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển được sản xuất bởi doanh nghiệp công nghệ cao hoặc doanh nghiệp thành lập mới từ dự án đầu tư sản xuất sản phẩm công nghệ cao được công nhận theo pháp luật về công nghệ cao; sản phẩm, hàng hóa từ kết quả của nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đặc biệt, sản phẩm, hàng hóa từ kết quả của nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong nước theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; sản phẩm, dịch vụ công nghệ số đáp ứng quy định của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ được hưởng mức ưu đãi cao nhất là 15% so với các đối tượng khác. Cụ thể, đối với phương pháp kết hợp giữa kỹ thuật và giá, hàng hóa tại điểm i khoản 1 Điều 10 Luật Đấu thầu được cộng thêm 15% điểm tổng hợp; đối với phương pháp giá thấp nhất và giá đánh giá, các hàng hóa không thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi bị cộng thêm 15% giá dự thầu để so sánh, xếp hạng.
Đại diện Ban soạn thảo Nghị định cho biết, quá trình xây dựng và hoàn thiện Dự thảo Nghị định đã tiếp thu ý kiến của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại biểu Quốc hội để xây dựng các tiêu chí HSMT, tránh rơi vào bẫy công nghệ lạc hậu, lỗi thời, ưu tiên lựa chọn nhà thầu có công nghệ tốt trên cơ sở chi phí hợp lý. Khi được ban hành và áp dụng trong thực tiễn, Nghị định sẽ góp phần hiện thực hóa yêu cầu của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.